Banka Hesabı ve Diğer Para Meseleleri

İngiltere'nin para birimi her zaman güçlü olmasına karşın hiçbir zaman dünya çapında çok konuşulan bir birim olmadı. Bizim memleketimizde ise 60 yılların etkisi ile Alman Markı, süper güç olup teknoloji ve ekonomiyi yönlendirmesi dolayısıylada Amerika'nın Doları her zaman cebimizin bir köşesinde yer aldı. Hal böyle olunca Avrupa Birliği'nin yükselen değer olması ile döviz bulundurma/biriktirme anlayışımız dışında birlikte iki şey değişti : 1) Alman Markı yerini Euro'ya bıraktı, 2) Euro ile Pound arasındaki kur farkı neredeyse kapandı. Dolayısıyla, Avrupa birliği üyesi olmasına rağmen, inatla Euro'ya geçmeyen İngiltere'nin para birimi o güçlü günlerini geride bıraktı. Mesela bugün itibariyle 1 GBP = 1.1 EU (6 Mart 2010 - http://finans.mynet.com/doviz.aspx) Değişmeyen en önemli şey ise -maalesef- Türk Lirası'nın her üç para birimine karşı (USD, GBP ve EU) güçsüz olmasıydı. Böylece imkanı olan herkes parasının enflasyon, devaluasyon vb. sarsıntılarda eriyip gitmemesi için

dövize yatırım yaptı. Para biriktirmek isteyende parasını önce dövize çevirdi, sonra da yastık altına tıktı. Büyük ihtimalle yurtdışına çıkma planları yapan arkadaşlarda, kendilerinin ve ailelerinin dişinden tırnağından arttırdığı paraları değer kaybetmesin diye ve birazda söylentiler ve danışmanlık firmalarının tavsiyeleri üzerine böyle yapmakta.

Pekiyi ülke konsolosluklarının gösterilmesini talep ettiği banka hesabında bulunması gereken paranın miktarı ne kadar olmalı? Bu hesap hangi bankada olmalı? Para hangi kurda olmalı? Banka hesabı ne kadar süre önce açılmalı? Ve de en önemlisi dünyanın en masraflı şehirlerinden biri olan Londra'da ortalama ne kadar paranız olmalı?

İşin içine para girince herşey ne kadarda zorlaşıyor, karmaşıklaşıyor değil mi? Aslında işler o kadarda karışık değil, yeter ki paranız olsun! Başlamadan önce belirteyim de; yazdıklarım gideceğiniz okul/kurs masraflarını içermemekte. Malum bu masraflar devam edeceğiniz okula ve programa göre değişkenlik gösteriyor ama diğer harcama kalemleri aşağı yukarı aynı.

Konsoloslukların banka hesabınızda görmek istediği rakamlar sadece paradan ibaret değil. Hesabın açıldığı tarihte önemli. Banka hesabınızın vize başvuru tarihinizden üç ay önce açılmış olması tarih konusundaki endişelerinizi silmek için yeterlidir. Eğer söylentilere göre hareket edip hesabınıza 10.000 USD/GBP/EU gibi bir miktar yatırdıysanız ne ala. Bu durumda, bu konudaki herşeyi halletmişsiniz demektir. Aslında banka hesabındaki para miktarını belirlemek için şu formülü kullanabilirsiniz : Londra'daki 1 haftalık yaşam masrafı ortalama 200 GBP'dir. Bu miktar tabiki sizin yaşam standartlarınıza, yapacağınız harcamalara göre değişiklik gösterir ancak bir öğrenci hayatı yaşayacaksanız (yani bazı masrafları kısıp lüks harcamalar yapmayacaksanız) 200 GBP geçinilebilecek bir miktardır. Bu durumda;

banka hesabında bulunması gereken para = 200 GBP x kalacağınız hafta sayısı

Yaşam masrafı süresini ay değilde hafta olarak belirttiğimin nedeni ise harcama periyotlarının haftalık olarak hesaplanmasının yaygınlığında yatıyor. Kayıt olacağınız okul masrafları haftalık olarak hesaplanıyor, oda kiranız haftalık olarak hesaplanır, Oyster* kartınızı (büyük ihtimalle haftalık doldurtacaksınız, ev alış-verişinizi büyük ihtimalle haftalık olarak yapacaksınız, vs. vs.

Bu, haftalık 200 GBP'lik harçlığınızı ikiye bölünecek :

1)Sabit giderler : Oda kiranız ve Oyster kartınız

2)Değişken giderler : Yeme-içme, gezme-tozma masraflarınız.

Oda kiranız, tutacağınız odanın nerede olduğuna, büyüklüğüne, ulaşım olanaklarının kolaylığına, ne kadar süre kalacağınıza ve ev sahibinin insafına göre değişir. Yine Oyster kartınızın haftalık yükletma masrafıda kaçıncı Zone**'lar arasında yolculuk yapacağınıza, Underground'u*** kullanıp kullanmayacağınıza göre değişiklik gösterir. Değişken giderleriniz de sigara içip içmemenize, dışarıda yeme miktarınıza ve nerelerden alış-veriş yaptığınıza göre değişkenlik gösterir. Ancak haftada 200 GBP'nizin olması gerekir.

Bazılarının iddia ettiği gibi banka hesabınızın -bir İngiliz bankası olduğu için- HSBC'de olması bir zorunluluk değildir. Ancak paranızın orada olmasının şöyle bir avantajı var : Paranızı taşımak veya daha sonra bir İngiliz bankasına transfer ettirmek için uğraşmak zorunda kalmazsınız. Buradan size verilen ATM kartı ile İngiltere'deki HSBC ATM****lerinden para çekebilirsiniz. Ben oldukça pratik olduğunu düşündüğüm bu yöntemi kullanmıştım ve hiçbir zorlukta çekmedim. Aynı kart aynı şifre ve nakit İngiliz Pound'u :) Bu yöntemi kullanmak isteyen arkadaşların dikkat etmesi gereken bir-iki nokta var ki hemen belirteyim : 1) Banka hesabınızın vadesiz TL hesabı olması gerekiyor. 2) Her para çekme işleminde hesabınızdan 1.45 GBP komisyon kesiliyor. Komisyon meselesi yüzünden sık aralıklarla ufak miktarlar çekmemek akıllıca olacaktır diye düşünüyorum.

Diğer ayrıntı ve ipuçları birde döviz bozdurmakla ilgili bir hikaye bir sonrakinde.

Kendinize ve çevrenize iyi davranın, iyi şanslar.

* Oyster Card : Günlük, haftalık, aylık, yıllık veya kredi bazlı yükletmeler yapabileceğiniz manyetik seyahat kartı. (Akbil gibi Bir şey.)

** Zone : Farklı uzaklıkları ve seyahat bölgelerini ifade eden bir terim. Bir yere giderken, bir tarifte bulunurken ve Oyster Card'ınızı yükletirken sıklıkla kullanacaksınız.

*** Underground (veya Tube) : Metronun Britanya İngilizcesi. Eğer en yakın metro istasyonunu sormak için “Subway” kelimesini kullanırsanız size sandviç dükkanlarını tarif ederler ona göre :)

**** ATM (Automated Teller Machine) : Bu terimde İngiltere'de pek sık kullanılan bir terim değildir. Onu yerine Cash Point, Cash Machine veya -nadirde olsa- Hole in the Wall kullanılır.